اثربخشی آموزش شناختی- رفتاری بر کاهش علایم ترومای ثانویه در همسران جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از آسیب

اهداف: ترومای ثانویه، پیامد روان شناختی ناشی از ارتباط مستقیم و طولانی مدت با فرد مبتلا به اختلال استرس پس از آسیب است. هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش تکنیک های شناختی- رفتاری با کنترل اثر متغیر افسردگی، اضطراب و استرس در کاهش علایم ترومای ثانویه در همسران جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از آسیب بود. ابزار و روش ها: در این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل، 22 نفر از همسران جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از آسیب مراجعه کننده به بیمارستان روان پزشکی صدر تهران در سال 1392 مورد مطالعه قرار گرفتند. این افراد که در آزمون ترومای ثانویه نمره بالایی را کسب کرده بودند به تصادف در دو گروه آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه اطلاعات جمعیت شناختی، پرسش نامه استرس پس از ضربه ثانویه و پرسش نامه افسردگی، اضطراب و استرس بود. گروه آزمایشی به مدت 13 جلسه 135دقیقه­ای به صورت هفتگی تحت آموزش تکنیک­های شناختی- رفتاری قرار گرفتند. تحلیل داده ها توسط آزمون های تحلیل کوواریانس تک متغیری و چندمتغیری انجام گرفت. یافته ها: میانگین نمرات آزمون ترومای ثانویه و مولفه­های مزاحمت، اجتناب و برانگیختگی در همه موارد در پس آزمون گروه آزمایش پایین تر از گروه کنترل بود. آموزش تکنیک های شناختی- رفتاری با کنترل اثر متغیر افسردگی، اضطراب و استرس در کاهش علایم ترومای ثانویه در همسران جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از آسیب اثربخش بود (05/0p<). نتیجه گیری: آموزش تکنیک های شناختی- رفتاری در کاهش علایم ترومای ثانویه، از کارآیی لازم برخوردار است.